Rak szyi to ogólne określenie, którym opisuje się nowotwory występujące w obrębie szyi. Częściej można spotkać się z pełną nazwą – nowotwory głowy i szyi . Termin ten stosuje się w odniesieniu do wszystkich nowotworów zlokalizowanych w obrębie głowy i szyi, z wyłączeniem raka mózgu i gałki ocznej.
Rak krtani jest czwartym pod względem częstości występowania nowotworem u ludzi. Statystyki wykazują, że częściej zapadają na niego mężczyźni. Niestety wzrost zachorowań stale pnie się w górę, a co za tym idzie – szeroko pojęte zaburzenia związane z głosem. Nowotwory krtani – co warto wiedzieć? Najczęściej występującym nowotworem krtani jest rak płaskonabłonkowy. Nowotwory krtani należą do 5% wszystkich nowotworów złośliwych diagnozowanych wśród mężczyzn. Nowotwory krtani stanowią aż 45% wszystkich nowotworów w obrębie głowy i szyi. Złośliwy rak krtani rozwija się aż u 25% chorych ze stanu przedrakowego (jest to dość szerokie pojęcie, ale warto zaznaczyć, że dotyczy ono nieprawidłowości na poziomie komórkowym, co oznacza, że z takich komórek prawdopodobnie rozwinie się nowotwór). Do wczesnych objawów rozwijającego się nowotworu zalicza się długo utrzymującą się chrypkę, a także w późniejszym okresie duszności, trudności z przełykaniem (dysfagia), ból. Leczenie nowotworu krtani jest silnie uzależnione od stopnia jego rozwoju, a także od wieku i kondycji chorego. Czynniki sprzyjające rozwojowi nowotworów krtani Do najczęstszych czynników, których działanie sprzyja pojawianiu się nowotworów, należy nadmierne spożywanie alkoholu oraz palenie tytoniu (lub wdychanie dymu papierosowego). Podobnie jest w przypadku długotrwałego (np. wieloletniego) wdychania toksycznych gazów, np. trujących środków chemicznych, spalin, azbestu itp. Uważa się również, że nieprawidłowa dieta, uboga w białko i witaminy A i C, może mieć związek z pojawieniem się nowotworu krtani i gardła. Palenie tytoniu Od wielu lat na całym świecie przeprowadzane są kampanie mające na celu wzrost świadomości skutków palenia papierosów, jak i wdychania dymu tytoniowego (bierne palenie). Udowodniono, że w przebiegu palenia tytoniu uwalnia się aż 4000 różnych związków chemicznych, z których aż 40 mogą być czynnikiem wywołującym raka. Szkodliwe substancje drażnią miejscowo błonę śluzową, zmniejszają ilość tlenu we krwi, wpływają na pogorszenie odporności organizmu, a nierzadko nawet uszkadzają DNA komórek. Palenie tytoniu zwiększa ryzyko nowotworu krtani i gardła aż 30-krotnie! Spożywanie alkoholu Długotrwałe lub częste picie alkoholu stale podrażnia delikatną błonę śluzową, doprowadzając do trwałego stanu zapalnego. Osłabiona struktura staje się łatwym „łupem” dla substancji rakotwórczych, wnikających głęboko w uszkodzoną tkankę. Badania wykazały, że jednoczesne spożywanie alkoholu i palenie wyrobów tytoniowych zwiększa ryzyko zachorowania na raka krtani aż 330-krotnie! Infekcja HPV W przypadku nowotworu płaskonabłonkowego dużą rolę odgrywa wystąpienie infekcji HPV, czyli wirusa brodawczaka ludzkiego, który znacznie przyczynia się do tego typu nowotworów, a także występowania raka szyjki macicy. Rodzaje nowotworów krtani i gardła Rak głośni – do jego głównych objawów należą szeroko pojęte zaburzenia głosu, chrypka, bezgłos, przerywanie głosu itd. Rak głośni jest nowotworem, który dość wolno się rozwija i dopiero w późnym stadium daje przerzuty do węzłów chłonnych. Rak okolicy nagłośniowej – to szybko rozwijający się nowotwór, który występuje aż u ⅓ wszystkich chorych. Szybkość rozwoju daje w krótkim czasie przerzuty do węzłów chłonnych. Pierwszymi objawami, o których mówią chorzy, jest uczucie przeszkody w gardle oraz długo utrzymujące się podrażnienie gardła; Rak okolicy podgłośniowej – występuje najrzadziej i charakteryzuje się powolnym wzrostem. Przez bardzo długi czas nie daje żadnych objawów. Objawy nowotworów krtani Objawów choroby może być wiele, jednak każdy z nich zależy od dużej ilości czynników: umiejscowienia nowotworu, stopnia jego zaawansowania, szybkości wzrostu, naciekania guza. Do najczęstszych objawów zaliczają się: uczucie przeszkody w gardle, bolesność podczas przełykania, zmiana barwy głosu, załamywanie się głosu, szybka męczliwość głosu, utrzymujące się uczucie suchości w gardle, kaszel, zmiany w drożności nosa długo utrzymująca się chrypka, duszności, pojawienie się krwi w plwocinie, wyczuwalne guzy na szyi, utrzymujący się, mimo leczenia, stan zapalny. Sposoby leczenia nowotworów krtani W zależności od złośliwości, stopnia rozwoju i umiejscowienia nowotworu lekarze decydują się na leczenie chirurgiczne: wewnątrz krtani – stosując mikrochirurgię i zabiegi laserowe zewnątrzkrtaniowe – obejmujące częściowe lub całkowite wycięcie krtani. Ponadto stosuje się radio– i chemioterapię. Radioterapię stosuje się głównie we wczesnych stadiach chorobowych jako leczenie częściowe lub alternatywne, a także w przypadkach, gdy nowotwór nie nadaje się do operacji lub jest w zbyt zaawansowanym stadium. Zdarza się, że radioterapię przeprowadza się, gdy pacjent nie wyraża zgody na przeprowadzenie operacji. Chemioterapia najczęściej jest leczeniem uzupełniającym lub w przypadkach braku zgody na leczenie operacyjne. Powikłania po leczeniu nowotworów krtani, w tym zaburzenia mowy Nierzadko po leczeniu raka krtani występują powikłania lub zaburzenia w postaci dysfagii (trudności w połykaniu), krztuszenie się, dławienie, problemy z oddychaniem, a także np. zwężenie przełyku czy zakażenia. Innym dodatkowym kłopotem są zaburzenia gospodarki wapniowej (jeśli dojdzie do wycięcia przytarczyc). W przypadku gdy należało wyciąć całą krtań, z pewnością nastąpią trudności w komunikacji, a pacjent będzie zmuszony do wypracowania tzw. mowy zastępczej. Mową zastępczą określa się wykształcenie głosu gardłowego lub przełykowego, który nie brzmi tak ładnie, jak naturalny ludzki głos. Aby uzyskać mowę zastępczą, lekarze stosują protezy głosowe, znane inaczej jako sztuczna krtań, która wytwarza ton podstawowy i wprawia w drgania mięśnie dna jamy ustnej, co tworzy ton w rezonatorach. Niestety mowa zastępcza (przełykowa) wiąże się ze zwolnieniem tempa mówienia, obniżeniem częstotliwości podstawowej, niskim natężeniem głosu, a także innym czasem fonacji głosek. Pomimo wysokiego poziomu dzisiejszej medycyny nowotwory krtani i gardła nadal powodują komplikacje w procesie komunikowania się. Warto więc przynajmniej zredukować, a najlepiej całkowicie odstawić palenie tytoniu i spożywanie alkoholu. Źródła: W. Szyfter (pod red.), Nowotwory w otolaryngologii, Poznań 2012. pod red. G. Janczewskiego i E. Osuch-Wójcikiewicz, Rak krtani i gardła dolnego, Medica Press, 2002 Zapalenie tkanki narządów płciowych utrzymuje się tak długo, jak długo w krwiobiegu obecne są dorosłe robaki, a nowe jaja są uwalniane i zostają uwięzione. Dlatego zmiany mogą się zagoić tylko wtedy, gdy stan zapalny zostanie złagodzony i przywrócona zostanie normalna odpowiedź immunologiczna. Chrypka utrzymująca się dłużej niż 2-3 tygodnie może być objawem raka krtani. To rodzaj nowotworu, który dziesięciokrotnie częściej atakuje mężczyzn niż kobiety. Leczenie raka krtani zależy od stopnia zaawansowania choroby - przy większych zmianach polega na częściowym lub całkowitym usunięciu krtani. Chrypka utrzymująca się dłużej niż 2-3 tygodnie może być objawem raka krtani . Spis treściJak zaczyna się rak krtani?Wykrywanie zmian związanych z rakiem krtani - badaniaObjawy raka krtaniLeczenie raka krtani – kiedy konieczne jest usunięcie krtani?Nowatorska rekonstrukcja krtani Autor: Shutterstock Rak krtani zazwyczaj atakuje między 45. a 70. rokiem życia. To najczęściej spotykany nowotwór, który występuje w obrębie głowy i szyi. Co ciekawe, aż dziesięciokrotnie częściej na raka krtani chorują mężczyźni niż kobiety. Jednak proporcje te zmieniają się, ponieważ coraz więcej kobiet pali papierosy. We wczesnym okresie rak może się rozwijać w nagłośni, głośni i podgłośni. W Polsce rejestruje się najwięcej nowotworów zlokalizowanych w nagłośni, co źle rokuje, ponieważ w tym miejscu znajduje się bogata sieć naczyń chłonnych szyi, stąd wczesne przerzuty do węzłów chłonnych szyi. Szczególna postać raka nagłośniowego to tzw. rak zapierścienny, rozwijający się na granicy krtani, gardła i przełyku. Pierwszymi objawami takiego raka jest dysfagia (utrudnione przełykanie, czyli przechodzenie pokarmu z jamy ustnej do żołądka), a następnie odynofagia, czyli bolesne przełykanie. Rak głośni, zwłaszcza ograniczony do jednego więzadła głosowego, rokuje najlepiej. Początkowoobjawia się chrypką, która nie ustępuje pomimo leczenia przeciwzapalnego. Jak zaczyna się rak krtani? Rozwój nowotworu poprzedza zwykle stan przedrakowy, który objawia się występowaniem brodawczaków, białych plam lub smug na błonie śluzowej (leukoplakia), a czasem rogowaceniem błon śluzowych (pachydermia). Rozwijając się, nowotwór nacieka okoliczne tkanki i niszczy je. Z czasem zamyka światło krtani, co prowadzi do upośledzenia oddychania i w konsekwencji duszenia się. Komórki rakowe wraz z limfą i krwią przenoszą się do okolicznych węzłów chłonnych i odległych narządów, dając przerzuty. Wykrywanie zmian związanych z rakiem krtani - badania Podstawą w diagnozowaniu raka krtani jest badanie laryngologiczne, w czasie którego, poza klasycznym badaniem palpacyjnym szyi, należy wykonać laryngoskopię. Badanie to pozwala na ocenę charakteru zmiany, stwierdzenie obecności zmian chorobowych i pobranie wycinków do badania histopatologicznego. Aby ocenić rozległość procesu nowotworowego, wykonuje się badanie radiologiczne klatki piersiowej, USG, tomografię komputerową (TK) lub rezonans magnetyczny (MRI). Objawy raka krtani Pierwsze objawy raka krtani można pomylić z infekcją. Uwagę powinny zwrócić: chrypka utrzymująca się dłużej niż 2-3 tygodnie uczucie ciała obcego w gardle i utrudnione przełykanie zmiana barwy głosu odkrztuszanie dużej ilości plwociny nieprzyjemny zapach z ust jednostronny ból gardła promieniujący do ucha duszność kaszel plucie krwią powiększenie węzłów chłonnych szyi utrata masy ciała osłabienie, zmęczenie bladość skóry. Leczenie raka krtani – kiedy konieczne jest usunięcie krtani? Rodzaj leczenia musi być dostosowany do stopnia zaawansowania choroby. Przy mniej zaawansowanych nowotworach krtani przeprowadza się mikrochirurgiczne usunięcie zmian na strunie głosowej lub chordektomię, czyli usunięcie zajętej struny głosowej. Przy większych zmianach wykonuje się laryngektomię częściową lub całkowitą, czyli zabieg polegający na częściowym bądź całkowitym usunięciu krtani. Przy laryngektomii częściowej chory zachowuje głos i prawidłowe oddychanie. Przy całkowitej pacjent traci nie tylko krtań, ale i – zazwyczaj – okoliczne węzły chłonne. Ważnym elementem leczenia jest radioterapia w skojarzeniu z chemioterapią. Każdy ubezpieczony ma prawo otrzymać w ramach NFZ dofinansowanie zakupu laryngofonu, (elektronicznej protezy krtani). Pod okiem foniatry pacjent po usunięciu krtani uczy się mowy przełykowej (głos jest nienaturalnie niski, dość cichy, ma mały zakres wysokości, co utrudnia intonację i przekazywanie emocji, ale nie ma problemu ze zrozumieniem przekazu). Niektórzy pacjenci korzystają z elektronicznej krtani. Głos przypomina wtedy mowę robota, ale treść wypowiedzi jest zrozumiała dla słuchającego. Jedną z metod operowania raków krtani jest chordektomia endoskopowo-laserowa. Taki zabieg wykonywany jest przez jamę ustną. Po całkowitym usunięciu krtani chirurdzy wykonują tracheostomę, czyli wyprowadzenie ujścia tchawicy na przednią część szyi. Ważnym elementem leczenia raka krtani jest także radioterapia. Nowatorska rekonstrukcja krtani Nowatorską rekonstrukcję krtani przeprowadził zespół prof. Adama Maciejewskiego z Kliniki Onkologicznej i Rekonstrukcyjnej Centrum Onkologii w Gliwicach. Nowa krtań powstała z chrząstki żebra, płata skroniowego i śluzówki policzka. Operacja przebiegła w dwóch etapach. Najpierw usunięto część krtani zaatakowaną przez nowotwór i węzły chłonne. Guz miał średnicę 2 cm. Następnie pobrano chrząstkę z żebra, która miała się stać stelażem dla nowej krtani. Kolejny krok to pobranie fragmentu płata skroniowego, którym otulono uformowaną z chrząstki krtań. Z policzka pacjenta pobrano niewielki fragment śluzówki, którą wyścielono zrekonstruowaną krtań. Operacja trwała 7 godzin. Nie tylko przedłużyła pacjentowi życie, ale też pozwoliła zachować jego dobrą jakość. Rakowi krtani sprzyja: palenie papierosów nadużywanie alkoholu przewlekłe zapalenie krtani działanie metali ciężkich (chrom, nikiel, uran) oraz azbestu niedobór witaminy A oparzenia lub uraz mechaniczny krtani pracowanie głosem infekcja wirusowa, w wyniku której powstają brodawczaki krtani. miesięcznik "Zdrowie"Rak pęcherzykowy, podobnie jak rak brodawkowaty, rośnie powoli, a jego progresja jest zależna od poziomu TSH. Przez długi czas rozwija się w utajeniu. Pierwszym objawem raka pęcherzykowego jest powiększenie tarczycy, które jednak zazwyczaj pozostaje przez pacjenta niezauważone. Rak rdzeniasty – ból tarczycy przy dotyku
Fot: Adam Gregor / Objawy raka krtani często mylone są z przedłużającą się infekcją górnych dróg oddechowych. Wczesna diagnoza każdego rodzaju choroby nowotworowej zwiększa szansę na przeżycie, dlatego nie należy bagatelizować żadnych długo utrzymujących się symptomów. Rak w okolicy krtani z łatwością się rozprzestrzenia, w związku z czym często towarzyszy mu także rak gardła lub tchawicy. W większości przypadków objawy raka krtani sugerują jego złośliwy charakter. Co to jest rak krtani? Rak krtani jest chorobą nowotworową, która polega na nieprawidłowym i nieustannym rozrastaniu się komórek nabłonka krtani. Może się umiejscowić w górnej części krtani (nagłośni) i wówczas najczęściej charakteryzuje się szybkim wzrostem i przerzutami do okolicznych węzłów chłonnych. Z kolei rak krtani zlokalizowany w jej środkowej części (głośni) rozwija się dużo wolniej i rzadziej daje przerzuty. Nowotwór złośliwy w dolnej części krtani (podgłośni) rozwija się bardzo powoli i rokuje gorzej niż pozostałe, często daje przerzuty do płuc. Wcześnie wykryta choroba charakteryzuje się przeżywalnością około 90% na przestrzeni 5 lat, ale często pojawiają się nawroty. Zobacz film: Przeszczep krtani - jak wygląda zabieg? Źródło: 36,6 Pierwsze objawy raka krtani Pierwsze objawy raka krtani zależą od jego umiejscowienia. Wczesne objawy raka nagłośni najczęściej są niespecyficzne, a chora osoba trafia do lekarza z powodu powiększonego węzła chłonnego. Do najczęściej pojawiających się symptomów należą: powiększone węzły, uczucie ciała obcego w gardle, uczucie ucisku w gardle, ból i drażliwość przy przełykaniu pokarmów. Pierwszym objawem raka głośni jest chrypka utrzymująca się powyżej dwóch tygodni i niepoddająca leczeniu. Rak podgłośni rozwija się w podstępny sposób i nie towarzyszą mu wczesne dolegliwości, z reguły zauważa się dopiero jego późne objawy. Późne objawy raka krtani Późne objawy raka krtani są podobne we wszystkich miejscach jego występowania. Symptomami świadczącymi o znaczącym rozwoju choroby są: znaczne problemy z połykaniem, duszności, zamykanie się dróg oddechowych, świst krtaniowy, silny ból gardła (obejmujący jedną stronę), chrypka, obrzęki szyi, powiększone węzły chłonne. Jeżeli występują już późne objawy raka krtani, rokowania są znacznie gorsze niż w przypadku początku choroby. O wiele częściej istnieje też konieczność usunięcia węzłów chłonnych i wdrożenia chemioterapii (na początkowym etapie choroby najczęściej wystarcza radioterapia). Rak krtani – inne objawy Rakowi krtani mogą też towarzyszyć inne, mniej specyficzne objawy, takie jak bolesność krtani, jej zmieniony kształt, guz szyi, a także nieuzasadniona utrata masy ciała, stałe odczuwanie zmęczenia, senność, spadek motywacji czy obniżenie nastroju. Rak krtani może też objawiać się nieustannym uczuciem naciekania czegoś do gardła, odkrztuszaniem wydzieliny, krwistą wydzieliną czy cuchnącym oddechem. Rozpoznanie raka krtani – diagnostyka Najczęściej proces diagnostyczny raka krtani rozpoczyna się już u lekarza pierwszego kontaktu. Na podstawie wywiadu, widocznym symptomów i badania palpacyjnego szyi kieruje on pacjenta na dalsze badania. Obecność komórek nowotworowych jednoznacznie potwierdza tylko wykonanie badania histopatologicznego polegającego na mikroskopowej ocenie komórek wyciętego guza. Dopiero wówczas można z całą pewnością określić, czy ma on charakter złośliwy czy też łagodny. Na wczesnym etapie choroby do jej potwierdzenia najczęściej wystarcza wykonanie badania za pomocą długiego wziernika z kamerą, który umożliwia obejrzenie krtani i pobranie jej małego wycinka. Pomocnymi w diagnostyce badaniami są również badania obrazowe mózgu i ultrasonografia szyi, dzięki którym można ocenić, czy nie doszło do przerzutu komórek nowotworowych do węzłów chłonnych. Z czym można pomylić objawy raka krtani? Objawy raka krtani są na tyle niespecyficzne, że łatwo pomylić je z inną chorobą i niepotrzebnie wpaść w panikę. Dławienie i uczucie ciała obcego w gardle może mieć charakter nerwicowy i nasilać się na skutek stresu. Choroby tarczycy mogą prowadzić do jej powiększenia, dławienia w gardle, powiększenia węzłów chłonnych, obrzęku szyi i chrypki. Ten ostatni symptom jest też często wywoływany przez nadwyrężenie krtani lub zaburzenia hormonalne. Jeśli zaobserwuje się u siebie pierwsze objawy raka krtani, należy zachować spokój i udać się do lekarza. Podczas obserwowania objawów warto pamiętać, że nowotwór ten najczęściej występuje u mężczyzn po 60 roku życia, którzy palili tytoń i nadużywali wysokoprocentowego alkoholu. Ponadto uważa się, że znaczącą rolę w rozwoju raka krtani odgrywają czynniki genetyczne i środowiskowe – może on być chorobą zawodową górników i innych osób narażonych na szkodliwe pyły oraz osób „pracujących głosem”. Trwają także badanie nad wpływem niedoborów na rozwój tego nowotworu – przypuszcza się, że do jego wystąpienia predysponuje brak witaminy D, C oraz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Zobacz film: Podgłośniowe zapalenie krtani u dziecka - pierwsza pomoc. Źródło: Dzień Dobry TVN Bibliografia: Wilczyńska U. i Szeszenia-Dąbrowska N., Nowotwory pochodzenia zawodowego w Polsce w latach 1995–2003, “Medycyna Pracy”, 56 (2), 2005, s. 113–120. Najczęściej bardzo wolno się rozwija i długo nie ujawnia żadnych objawów chorobowych. Częstość zachorowań. W Polsce rak krtani stanowi jedynie 2% wszystkich zachorowań na nowotwory złośliwe. Każdego roku diagnozowanych jest około 2400 nowych przypadków, a z jego powodu umiera corocznie około 1600 osób w naszym kraju. Objawy Rak krtani według statystyk zajmuje ósme miejsce wśród chorób nowotworowych i pierwsze wśród guzów górnych dróg się iż, liczba pacjentów z rakiem krtani wzrasta co roku o ponad 5%. Choroba zwykle występuje u osób w wieku od 40 do 65 lat. Mężczyźni chorują 15-20 razy częściej niż kobiety. Rak krtani stanowi około 3% wszystkich ludzkich nowotworów złośliwych. Krtań jest organem górnej części układu oddechowego człowieka i organem tworzenia głosu. Łączy gardło z tchawicą, zawiera aparat osoby dorosłej krtań znajduje się na poziomie kręgów szyjnych IV-VI wzdłuż linii środkowej szyi. Powyżej dotyka kości gnykowej, poniżej przechodzi do tchawicy, za nią jest pokryta włóknem i komunikuje się z gardłem. Przednia powierzchnia krtani pokryta jest mięśniami, powięzią i ma złożoną budowę anatomiczną – zawiera chrząstki, więzadła, wiele mięśni i stawów. Duża chrząstka tarczycy, zwana też jabłkiem Adama, jest wyczuwalna na szyi, u mężczyzn wystaje znacznie do krtani:oddechowy - regulacja oddychania zewnętrznego, jego głębokości i rytmu;izolujące (ochronne) - ochrona dróg oddechowych przed spożyciem pokarmu podczas połykania, wchłanianie szkodliwych zanieczyszczeń z powietrza (w tym celu dochodzi do skurczu krtani), ewakuacja na zewnątrz poprzez kaszel uwięzionych w drogach oddechowych obcych cząstek;wokalny (fonacyjny) - tworzenie samogłosek i części spółgłosek, gdy powietrze przechodzi przez krtani to nowotwór złośliwy wywodzący się z tkanki się raka krtani w odcinku dolnym (2%), środkowym (28%) i górnym (70%). Rak, który występuje w krtani dolnej, charakteryzuje się intensywnym naciekaniem. W środkowej części guz z reguły znajduje się na jednym ze strun głosowych, co prowadzi do zmiany tworzenia głosu. Objawy raka krtani są bardzo zróżnicowane i zależą od formy i miejsca wzrostu guza, stopnia jego rozprzestrzeniania się. Początkowy okres choroby charakteryzuje się niewielkimi i często utajonymi oznaki guza krtani, raka na krtani są niespecyficzne, są podobne do objawów wielu chorób zapalnych, trudno jest przez nie podejrzewać proces onkologiczny, a ponadto określić jego objawy raka krtanitemperatura podwyższona;osłabienie;zmęczenie;ogólne złe samopoczucie;senność;brak objawy różnią się w zależności od miejsca rozwoju krtani pod strunowy charakteryzuje się:suchość i ból gardła;dyskomfort i ból podczas połykania, promieniujący do ucha po stronie rozwoju nowotworu, dławienie;uczucie ciała obcego w krtani;cichy nowotworu na strunach głosowych:zmiana głosu, utrata dźwięczności i melodii;chrypka i z rozwojem guza w okolicy podgłośniowej pacjenci skarżą się na:napadowy suchy kaszel;zaburzenia głosu;powiększenie szyjnych węzłów chłonnych;nieodczuwanie wszystkich smaków;problemy z późnym okresie, gdy rak dowolnej lokalizacji wrasta do światła krtani, pojawiają się trudności w oddychaniu, ataki astmy, cuchnący oddech, kaszel z zakrzepami krwi. Z powodu dyskomfortu podczas połykania pacjent ogranicza przyjmowanie pokarmu, rozwija się jego krtani czynniki ryzykaIstnieje wiele czynników predysponujących, które negatywnie wpływają na organizm człowieka i stwarzają dogodne warunki do rozwoju złośliwego guza krtani. Czynniki do powstania raka krtani:Rak krtani (rak jamy ustnej i gardła, obrzęk gardła) występuje najczęściej u osób palących. Im dłuższa historia palenia, tym większe ryzyko zachorowania na raka krtani przez witamin B i A może również przyczynić się do raka są osoby ze słabym układem odpornościowym - z chorobami wrodzonymi, zakażone wirusem ryzyko kontaktu ze szkodliwymi chemikaliami, takimi jak pył drzewny, farby, lakiery wywołane przez wirusa HPV mogą dalej przerodzić się w złośliwe guzy o szerokiej podstawie;Leukoplakia;Pachyderma;Dyskeratoza;Torbiele komorowe;Przewlekłe procesy zapalne;Stosowanie produktów podrażniających błony śluzowe;Szkodliwe warunki pracy i życia;Stałe napięcie strun choroby o charakterze przewlekłym mogą wywoływać rozwój raka krtani. W przypadku nieprzestrzegania podstawowych zasad higieny tworzy się sprzyjające środowisko do tworzenia i wzrostu komórek krtani rozpoznaniePodczas wizyty wstępnej lekarz zbiera wywiad medyczny na temat dolegliwości, pyta o obecność czynników prowokujących, przeprowadza badanie wzrokowe, palpację szyi, laryngoskopię pośrednią - badanie krtani lusterkiem na długim zakrzywionym utrzymujących się podejrzeniach powstawania guza pacjentowi przepisuje się bezpośrednią laryngoskopię . Jest to inwazyjna procedura diagnostyczna, podczas której bada się krtań, tchawicę i oskrzela za pomocą laryngoskopu (metoda twarda) lub elastycznego fiberoskopu. Z reguły podczas bezpośredniej laryngoskopii wykonuje się biopsję nowotworu - pobranie biomateriału do analizy cytologicznej i wczesnych stadiach oznaczanie markerów nowotworowych SCC i CYFRA 21-1 jest uważane za skuteczną metodę diagnostyczną . W celu analizy markerów nowotworowych od pacjenta pobiera się krew celu oceny stopnia naciekania nowotworu, uszkodzenia węzłów chłonnych, obecności przerzutów w odległych narządach i tkankach stosuje się dodatkowe procedury: CT lub MRI , badanie PET , biopsję węzła wartowniczego , scyntygrafię , RTG .Rak krtani leczenieTaktykę leczenia chorych na raka krtani opracowuje onkolog kliniczny. Uwzględnia to rodzaj guza, stopień rozprzestrzeniania się choroby, aktualny stan pacjenta, jego wiek, współistniejące patologie razie potrzeby można zastosować wszystkie metody leczenia pacjentów z rakiem krtani i krtani i gardła: operację, radioterapię (radioterapię raka krtani) i chemioterapię w przypadku raka krtani. Chemioterapia nie jest stosowana jako samodzielne leczenie raka krtani. Jego połączenie z radioterapią lub metodami chirurgicznymi znacznie poprawia wyniki. Często stosuje się kombinowaną metodę leczenia - radioterapię raka krtani, chemioterapię i zabieg chirurgiczny. Terapia zachowawczaRadioterapia jest prawie zawsze pierwszym krokiem w leczeniu . Stosuje się go w leczeniu raka krtani w środkowej części, który charakteryzuje się wysoką promieniotwórczością, a także w nowotworach górnych i dolnych rejonów krtani, stadia I-II. Napromienianie łączy się czasem z natlenianiem hiperbarycznym - nasyceniem krwi tlenem w specjalnej komorze. Zabieg ten wzmacnia działanie promieni na zwyrodniałe komórki i zmniejsza uszkodzenia zdrowych raka krtani w stadium III-IV, zlokalizowanego w górnej części narządu, rozpoczyna się od chemioterapii . Chemioterapia jest nieskuteczna w przypadku krtani dolnej i i chemioterapia mogą być stosowane w celowana to celowane działanie leku na receptor naskórkowego czynnika wzrostu. W raku krtani duża ilość białka receptora EGFR często znajduje się na powierzchni komórek nowotworowych, co stymuluje podział komórek. Leczenie operacyjneCzasami leczenie zachowawcze jest wystarczające w przypadku raka krtani w stadium I-II. Jeśli okazało się to nieskuteczne, a także z guzem wykrytym w stadium III-IV, zaleca się interwencję chirurgiczną. Radioterapia jest zawsze wskazana przed operacją w celu zmniejszenia rozmiaru guzach I-II stopnia lekarze starają się przeprowadzić resekcję narządową : hemilaryngektomię - usunięcie jednego struny głosowej, laryngektomię nadgłośniową - usunięcie części krtani powyżej aparatu wczesnych stadiach można zastosować usunięcie guza laserem za pomocą endoskopu. Zaletą tej metody jest niski uraz, wadą brak możliwości pobrania próbki tkanki do badania późniejszych stadiach choroby konieczne jest uciekanie się do radykalnych operacji: chordektomia - całkowite usunięcie strun głosowych, całkowita laryngektomia. W takim przypadku pacjent całkowicie traci pomocniczeOprócz bezpośredniego usunięcia złośliwej formacji wykonuje się również inne operacje przypadku przerzutów raka krtani do regionalnych węzłów chłonnych lub gdy istnieje wysokie ryzyko przerzutów, węzły te są wycinane wraz z otaczającą tkanką. Przy całkowitym usunięciu krtani pacjent potrzebuje tracheostomii - otworu w tchawicy utworzonego chirurgicznie. Podczas wykonywania tracheostomii górny koniec tchawicy przyszywa się do skóry rak krtani utrudnia jedzenie, pacjentowi zakłada się rurkę gastrostomijną , która prowadzi bezpośrednio do razie potrzeby, po rozległej interwencji chirurgicznej, wykonuje się plastykę rekonstrukcyjną - operacje, które pozwalają przynajmniej częściowo przywrócić funkcje usuniętych krtani rokowanieRokowanie choroby zależy od tego, jak wcześnie zostanie wykryty guz. Niestety, guzy krtani często są diagnozowane późno ze względu na niespecyficzność wczesnych objawów. Jeśli guz zostanie wykryty w stadium I, pięcioletnia przeżywalność wynosi 85%, w II - 70%, w III - 60%, w IV stadium spada do 20%.Na początku chemioradioterapii we wczesnych stadiach stabilną remisję osiąga się w 85-95% przypadków, w późniejszych stadiach - w 30-40%.Nowotwory krtani górnej dają przerzuty do regionalnych węzłów chłonnych w 35-45% przypadków, dolny - w 15-20%. W okolicy strun głosowych sieć limfatyczna jest słabiej rozwinięta, dlatego guz tego odcinka rzadko i późno daje przerzuty. Nieleczony rak krtani trwa od roku do trzech lat. Prognozę 85-90% przypadków całkowitego wyzdrowienia podaje się tylko wtedy, gdy guz zostanie wykryty wcześnie, leczenie rozpoczyna się w odpowiednim czasie i jest całkowicie krtani zapobieganieŚrodki zapobiegawcze ograniczają się do eliminacji czynników wywołujących chorobę, a także do leczenia patologii przedrakowych. Można więc wyróżnić następujące podejścia:Unikanie palenia tytoniu, unikanie alkoholu, zwłaszcza mocnych napojów środków ochrony osobistej przed szkodliwym działaniem chemikaliów podczas pracy z do specjalisty przy pierwszych objawach patologii krtani: przedłużający się kaszel, chrypka, uczucie ciała obcego, otolaryngologa w obecności przewlekłych chorób zapalnych narządów ENT, w szczególności zapalenia zauważamy, że wraz z pojawieniem się długotrwałej chrypki należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem i nie odmawiać proponowanego badania i leczenia.